Exatel stawia na badania i rozwój

Exatel (spółka, odkupiona od PGE w 2017 r. przez Skarb Państwa, podlega obecnie pod ministra obrony narodowej), to twórca jednej z trzech największych sieci światłowodowych w Polsce, obok Orange i Netii. Jednakże nie usługi telekomunikacyjne mają w najbliższej przyszłości wpływać na wynik finansowy firmy. Głównie za sprawą tego, że branża staje się coraz mniej dochodowa.

- Przez wiele lat struktura światłowodowa stanowiła fundament rozwoju firmy. Świat się zmienił i mamy do czynienia z paradoksalnym zjawiskiem: internet stał się jedną z najważniejszych przestrzeni dla życia gospodarczego i społecznego, ale jego wartość spada, a usługi B2B tracą najszybciej - mówi Nikodem Bończa-Tomaszewski, prezes Exatela.

Tak głęboki spadek cen za świadczone usługi w niejednej branży oznaczałby głęboki kryzys. By temu przeciwdziałać Exatel definiuje na nowo swoją wizję rozwoju w najbliższych latach i w większym stopniu stawia na segment cyberbezpieczeństwa i nowych technologii, czyli prac badawczo-rozwojowych.

Konieczne było - podkreśla prezes Exatela - nadanie firmie nowego kierunku rozwojowego, budowa nowych kompetencji i zaznaczenie nowej pozycji na rynku.

Jak to wygląda dzisiaj? Obecnie 75 proc. przychodów Exatela pochodzi z sektora komercyjnego i ten parametr ma być utrzymany w najbliższych latach, m.in. na drodze wzmocnienia obecności w innych obszarach (poza telekomunikacyjnym), rozbudowie kompleksowej oferty dla biznesu (ICT) i większej aktywności na rynku nowych technologii. Połączenie potencjału własnej sieci światłowodowej, bezpieczeństwa, rozwiązań IT i innowacji w perspektywie najbliższych lat to droga do poprawy - zdaniem zarządu Exatela - kondycji finansowej. - Naszym celem jest ustabilizowanie (wyhamowanie spadku EBITDA z ostatnich lat - przyp. red.) a nawet jej niewielki wzrost w 2018 r. Wyniki za cztery miesiące 2018 r. to 14,1 mln zł EBITDA, czyli 125 proc. planu, a także 152 proc. wzrost r./r. - konstatuje Bończa-Tomaszewski.

Przychody w 2017 r. wyniosły 398 mln zł. Plan na 2018 r. zakłada niewielki ich wzrost do 402 mln zł. W wyniku netto na ten rok założono stratę na poziomie ok. 30 mln zł. W 2017 r. z prognozowanych 27 mln zł straty, udało się na koniec zniwelować jej wielkość do 20,6 mln zł, m.in. za sprawą zwrotów podatkowych i silniejszego poziomu amortyzacji. Firma chce powstrzymać trend spadkowy (odniesieniem ma być wskaźnik EBITDA), dzięki realizacji poszczególnych punktów nowej strategii.

- Oprócz rozwoju sieci i wzmacniania obecności w Krajowej Sieci Światłowodowej (Exatel rozpoczyna duży program inwestycyjny, w ramach którego ma powstać ok. 1 tys. nowych sieci światłowodowych, a celem jest dotarcie z szybkim łączem do poziomu gmin), opieramy nasze działania na trzech nowych obszarach: bezpieczeństwo (cyber, jak i szeroko rozumiane bezpieczeństwo IT), oferowanie rozwiązań zintegrowanych (kompleksowe, pod klucz rozwiązania teleinformatyczne), innowacje (badania i rozwój). Chcemy być innowacyjni, gdyż tam jest realna wartość finansowa (własność intelektualna, technologie, patenty) - tłumaczy prezes Exatela.

- Chcemy być marką, która wzbudza spokój, zaufanie, poczucie bezpieczeństwa - mówi natomiast Marcin Malicki, wiceprezes Exatela. - Bezpieczeństwo rozumiemy bardzo szeroko. Jako firma ze względu na specyficzny zestaw doświadczeń i cech, które mamy, możemy dzisiaj powiedzieć, że posiadamy najbezpieczniejszą polską sieć - dodaje.

Przemawiać ma za tym kilka parametrów, m.in.: duży nacisk na zarządzanie infrastrukturą i wysoki wskaźnik SLA (tj. jakość usług informatycznych, która wynosi 99,98 proc.), jakość wsparcia technicznego (spółka zależna, która świadczy usługi na terenie całego kraju z możliwością dojazdu do awarii na terenie całego kraju w mniej niż 2 godziny), trzy zespoły zapewniające wsparcie całodobowo (aspekty techniczne sieci, biuro klienta, który jest w stanie podjąć zgłoszenie, eksperci cyberbezpieczeństwa, monitoring sieci i ataków hakerskich).

- Wyrośliśmy z rynku, który wymaga dużego zaufania i jakości - jesteśmy we wszystkich bankach komercyjnych, na rynku energetycznym, pracujemy z operatorami zagranicznymi, obsługujemy infrastrukturę krytyczną i obszar administracji publicznej, w tym sieć 112 - dodaje Malicki.

O przewadze technologicznej nie ma być jednak to, co już wybudowano (m.in. 20 tys. km światłowodów), ale przyszłe projekty, których efekty dopiero poznamy. O sukcesie zdecydują badania i rozwój, a także inwestycje.

W 2018 r. budżet inwestycyjny to 74,2 mln zł, a 6 mln wkładu własnego zostało przeznaczone na projekty B+R. Exatel już dzisiaj może się pochwalić pierwszym w Europie testem sieci 5G. Program RAPID 5G był realizowany w konsorcjum z firmami z Izraela, Japonii, Niemiec i Anglii.

- Uważamy, że przyszłość Exatela jest związana z tym, że albo będziemy wnosić na rynek wartość unikatową, albo nas nie będzie. Inwestujemy w budowę nowych kompetencji, a efekty badań rozwojowych mają być widoczne w ciągu 3 lat - mówi Malicki.  

Firma stawia też na technologię smart city (wdrożenie w Przemyślu), oferując w tym obszarze wsparcie na poziomie audytu przedwdrożeniowego (co jest potrzebne, co może zadziałać w danej aglomeracji), a następnie realizację planu inwestycyjnego. - Patrząc na możliwości miasta określamy koszty wydatków w przyszłych latach na utrzymanie i rozwój rozwiązań smart city. Przemyśl będzie pierwszym miastem, które będzie wiedzieć jakie powinien podjąć działania by być jeszcze bezpieczniejszym - mówi Rafał Magryś z zarządu Exatela.

Projekt TAMA to projekt autorski Exatela realizowany przy wsparciu NCBR. Tematem jest zabezpieczenie przed atakami wolumetrycznymi (DDoS) klasy operatorskiej (wartość projektu 5,86 mln zł, planowane zakończenie w 2019 r.).

Z obszaru badań i rozwoju warto wymienić także projekt SDN Box - programowalne urządzenie sieciowe. Ma to być przełamanie monopolu produkcji sprzętu przez globalnych graczy i wytworzenie polskiego urządzenia telekomunikacyjnego (wartość projektu to 14,5 mln zł.).

- SDM Box - to będzie czołowy trend w rozwoju telekomunikacji, niemal na równi z 5G. Telekomunikacja pod wieloma względami była w tyle w rozwoju cyfrowym - tkwi w modelu opartym na urządzeniach jednozadaniowych, służących przez lata jednemu celowi. Użytkownik, biznes wymaga żeby to było urządzenie bardziej elastyczne, by mógł zdefiniować funkcje w zależności od potrzeb - tłumaczy Malicki. Dodaje także, że projekt ma rozpisane parametry techniczne i uzyskał pozytywną decyzję NCBR. Będzie realizowany przez 3 lata.

- Postawiliśmy na rozwój zdolności związanych z B+R. Jeszcze 8-9 miesięcy temu zespół nie istniał. Udało się go stworzyć, napisać wnioski grantowe, przekonać różne instytucje, że nasze pomysły są dobre do wdrożenia - mówi Bończa-Tomaszewski.

Exatel obecnie to 30 ekspertów ds. cyberbezpieczeństwa. W tej chwili (aktywne usługi) firma obsługuje prawie 1000 klientów. To zróżnicowany portfel, w skład którego wchodzą firmy reprezentujące szeroki obraz rynku: sektor finansowy (banki komercyjne, kluczowe podmioty jak NBP, KNF, BFG) i energetyczny, podmioty z sektora publicznego, średnich i dużych przedsiębiorstw. To także 265 operatorów krajowych i 135 zagranicznych (głównie usługi transferowe miedzy Wschodem a Zachodem, ruch terminowany w Polsce; międzynarodowy hurt głosowy).

W grupie obsługiwanych klientów istotnie wzrasta segment cyberbezpieczeństwa: 67-proc. wzrost przychodów w 4 miesiącach br. (rok do roku). - To jest rynek rosnący. Mamy duże projekty wdrożeniowe dla Totalizatora Sportowego, Gaz Systemu, PKP Cargo - dodaje Malicki. Obecnie 59 klientów Exatela korzysta z oferty ds. cyberbezpieczeństwa.

Bartosz Bednarz