Rządowe zachęty do oszczędzania przez lata

Kołem zamachowym wzrostu gospodarczego w tym roku ma być popyt krajowy, a właściwie konsumpcja dzięki pieniądzom jakie Polacy otrzymują w ramach programu 500+. Jednak w przyszłych latach stabilny wzrost zapewnić mają inwestycje. Wicepremier Mateusz Morawiecki chce zachęcić do oszczędzania, nie tylko emerytalnego. W jego drugiej odsłonie "Strategii Odpowiedzialnego rozwoju" - "Programie budowy kapitału" znalazło się kilka propozycji na temat inwestowania pieniędzy.

Według koncepcji resortu rozwoju przedstawionej na początku miesiąca rozwój społeczno -  gospodarczy i bezpieczeństwo finansowe Polaków są ze sobą nierozerwalnie połączone. Priorytetami poczucia bezpieczeństwa indywidualnego są: "wzrost wartości oszczędności i aktywów gospodarstw domowych, poprawa struktury oszczędności poprzez wzrost kapitału na lokalnym rynku akcji, nieruchomości i obligacji korporacyjnych oraz zabezpieczenie przed przyszłym spadkiem świadczeń emerytalnych (stóp zastąpienia) w I filarze systemu emerytalnego" .

Zaś o rozwój zadbać mają: wzrost oszczędności i inwestycji konieczny do podniesienia potencjału rozwoju i zapewnienia dobrobytu na poziomie najwyżej rozwiniętych krajów świata; budowa modelu rozwoju opartego o lokalny i długoterminowy kapitał prywatny inwestowany w sektorach o wyższej wartości dodanej oraz przeciwdziałanie negatywnemu wpływowi demografii na wzrost gospodarczy.

Wszystkie te założenia zapisano w prezentacji tłumaczącej koncepcję wicepremiera Mateusza Morawieckiego. Ich ułożenie w takiej kolejności na slajdach zdaje się sygnalizować zmianę sposobu myślenia o poczuciu bezpieczeństwa finansowego (a pewnie też socjalnego Polaków). Powinno ono także opierać się na oszczędnościach. Państwo zaś może do inwestowania pieniędzy zachęcać przez odpowiednie rozwiązania prawne.

W koncepcji wicepremiera Morawieckiego znalazły się:

* obniżenie do 10 proc. tzw. podatku Belki w przypadku inwestycji trwających dłużej niż rok (12 miesięcy). W ten sposób resort rozwoju chce zachęcić Polaków by swoje oszczędności zamienili w długoterminowe lokaty. Wicepremier Morawiecki zwrócił uwagę na to, iż osoby indywidualne preferują depozyty banków kosztem obligacji długoterminowych, funduszy inwestycyjnych, programów emerytalnych i bezpośrednich inwestycji na polskiej GPW w Warszawie. Po to by zachęcić Polaków do zmiany proponuje wprowadzenie 10 proc.(zamiast 19 proc.) podatku od zysków kapitałowych od długoterminowych inwestycji. Lokaty poniżej roku nadal byłyby objęte wyższą stawką podatku. MR szacuje koszt tej zachęty na 250 mln zł.

Ale resort chce wprowadzić na polski rynek kapitałowy sposoby inwestowania popularne w świecie, których w Polsce brakuje. Zamierza stworzyć warunki do powstania :

*publicznego polskiego funduszu rynku nieruchomości - Publiczne Fundusze Nieruchomości PFN (Polski REIT), który będzie spółką notowaną na GPW z 25 mln zł kapitału zakładowego. Fundusz ma lokować kapitał tylko w nieruchomości (komercyjne i mieszkaniowe) przynoszące stały dochód.

Rozwiązanie to polski odpowiednik instrumentu Real Estate Investment Trust, działającego już w przeszło 30 krajach świata, po raz pierwszy uruchomionego w USA na początku lat 60. ubiegłego wieku. W Europie takie fundusze odgrywają poważna rolę w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Belgii oraz Francji.

Według koncepcji rządu Beaty Szydło PFN ma zapewnić powszechny dostęp do przedsięwzięć o charakterze inwestycyjnym. Publiczne Fundusze Nieruchomości umożliwią prywatnym inwestorom, przedsiębiorstwom czy różnym instytucjom, nabywanie akcji specjalnych spółek, które będą notowane na GPW w Warszawie. W ten sposób akcjonariusze zaczną czerpać zyski z wynajmu i dzierżawy budynków bądź pojedynczych lokali (biurowych, handlowo-usługowych lub mieszkalnych).

Do zadań funduszy należy zarówno budowanie, nabywanie, jak i zarządzanie nieruchomościami. Od tradycyjnego mechanizmu inwestowania Publiczne Fundusze Nieruchomości różni brak obciążenia podatkiem dochodowym od osób prawnych w spółce akcyjnej, co oznacza wyższe wypłaty dla akcjonariuszy. Stąd wysokość stałej dywidendy ma kształtować się na poziomie 80 proc. zysków z inwestycji. Dywidenda ta byłaby wypłacana w cyklach kwartalnych, półrocznych lub rocznych. Plan nie przewiduje ułatwień w zakładaniu prywatnych REIT-ów.

* Obligacje infrastrukturalne zwolnione z opodatkowania od zysków kapitałowych. - to kolejny pomysł na wzmocnienie długoterminowych oszczędności Ministerstwa Rozwoju.   Resort chce by od obligacji infrastrukturalnych emitowane przez skarb państwa, "emitowanych celem sfinansowania projektów z katalogu projektów strategicznych" nie płaciło się podatku Belki. Listę przygotuje resort, a z zapowiedzi wynika, że będą to między innymi autostrady i projekty energetyczne. Zyski z obligacji infrastrukturalnych mają być wypłacane kwartalnie na rachunek inwestora. Celem tego rozwiązania jest zwiększenie udziału obywateli w finansowaniu inwestycji publicznych.

* Obligacje premiowe Skarbu Państwa  - ta propozycja szczególnie może spodobać się osobom z żyłką hazardzisty. Skarb Państwa wyemituje obligacje o zerowym kuponie (czyli takie, od których nie wypłaca się odsetek, a zarobek inwestora pochodzi z różnicy ceny zakupu i ceny nominalnej) i wśród posiadaczy zorganizuje loterię, w której nagrodą będzie "znacząca premia", która ma stanowić "ekwiwalent oprocentowania".

Połączenie obligacji z grą losową spotykany był m.in. w Niemczech, Belgii, Szwecji, Danii, Japonii, Francji, Hiszpanii, Meksyku, Pakistanie, Argentynie, Irlandii czy Wielkiej Brytanii. 

Przed startem programu zostanie przeprowadzony pilotaż dla małej grupy inwestorów indywidualnych, a dystrybutorem obligacji premiowych ma być PKO BP. Ma być to metoda do chętniejszego kupowania obligacji skarbowych.  

Mateusz Morawiecki przedstawił zarys programu na początku lipca. Według niego prawo ma być zmienione w ciągu roku tak by umożliwić Polakom poważniejsze oszczędzanie długoterminowe. Zegar tyka.

Aleksandra Fandrejewska